ضرورت استفاده از موتورهای ضدانفجار Ex
محیط قابل انفجار: محیط مستعد انفجار عبارت است از فضای مملو از ترکیب انفجاری که شامل مواد قابل انفجار و اکسیژن باشد.
بدیهی است که با توجه به اثرات مخرب ناشی از یک انفجار باید تمهیدات خاصی در نظر گرفت به همین منظور ادوات و تجهیزاتی که در صنعت به کار می روند باید به گونه ای انتخاب شوند که با فضای عملیاتی آن صنعت سازگار بوده و بتوانند به نحو مطلوب و بدون ایجاد خطر مورد بهره برداری قرار گیرند به همین دلیل علاوه بر دقت در انتخاب پارامترهای برقی دستگاه ها از قبیل ولتاژ، آمپر، توان و.. غیره که باید به دقت برگزیده شوند بایستی بدنه ای که در آن قطعات برقی جاسازی شده اند نیز متناسب با آن منطقه عملیاتی انتخاب شوند.
سازمانهای تایید کننده تجهیزات
بمنظور اطمینان از کیفیت تجهیزات نوع Ex برای استفاده در فضاهای طبقه بندی شده، ضروری است از شرکت های سازنده تجهیزات گواهی های لازم دریافت گردد. این گواهی ها توسط شرکت های سازنده صادر نمی شود بلکه از طرف سازمانهای خاصی که مسئولیت آزمایش و بازرسی و صدور گواهی دارند صادر می گردند.IEC اینگونه سازمانها را Ex Certification Bodies نامیده است. تعدادی از این سازمانها که در اروپا چنین گواهی هایی صادر می نمایند عبارتند از :CESI در ایتالیا ، PTB و BVS در آلمان CERCHAR و LCIE در فرانسه و BASEEFA در انگلستان .
عبارات فوق الذکر مخفف نام سازمانهای بازرسی فنی است که نام کامل آنها به قرار زیر است :
CESI=Centro Elettrotecnico Sperimentale Italiano
PTB=Physikalisch Technische Bundesanstalt
BVS=Berggewerrkschaftliche Versuchsstrecke
CERCHAR=Centre d’Etudes et Recherches des Charbonnages de France
LCIE=Laboratoire Central des Industries Electriques
BASEEFAS=British Approvals Service for Elactrical Equipment in Flammable Atmospheres
در آمریکا صدور گواهی هایی از این قبیل توسط سازمان UL و FM صادر می شود. سازمان UL تجهیزات مناسب فضاهای طبقه بندی شده را تایید می نماید و FMتجهیزات صنعتی به طور اغم را تایید نموده و گواهی صادر می نمایند.
UL=Underwriters Laboratories Inc .
FM=Factory Mutual Research Corporation
گواهی های صادر شده از طرف سازمانهای اروپایی نوع دستگاه را با علامت های مقرر شده توسط IEC تعیین و تایید می نمایند. به عنوان مثال دستگاهی را پس از انجام آزمایشات لازم Exd IIA T3 مشخص می کنند که پس از آن سازنده دستگاه مجاز خواهد بود چنین علامتی را در روی دستگاه حک نماید. در صورتی که دستگاه مورد نظر با استانداردهای اروپایی که توسط سازمان CENELEC منتشر می شوند مطابقت داشته باشد در جلوی علائم معین شده توسط IEC حرف E نیز اضافه می شود. مثلا" دستگاه فوق الاشاره در صورت مطابقت با استانداردهای CENELEC با علامت EExd IIA T3 مشخص می گردد. گواهی های صادر شده از طرف سازمانهای فوق و یا سازمانهای مشابه تحت نام صادر کننده گواهی ارائه می گردد. مثلا" گواهی CESI و یا گواهی BASEEFA .
توضیح : بمنظور یکسان سازی شرایط ساخت و آزمایش تجهیزات مناسب فضاهای طبقه بندی شده در اروپا، پارلمان اتحادیه اروپا دستورالعملی به نام94/9/EC Directive تصویب نموده که ATEX نام گذاری شده است. این نام از حروف اول عبارت Atmosphere Explosible در زبان فرانسه مشتق گردیده است.
دستورالعمل فوق الذکر که در راستای خط و مشی های CENELEC تهیه گردیده مقرر داشته است که از اول جولای سال 2003 تجهیزات از نوع Ex می باید طیق مشخصات مندرج در این دستورالعمل ساخته و آزمایش شوند و گواهی تطابق با این دستورالعمل را داشته باشند. بعد از تاریخ مزبور تجهیزاتی که گواهی از نوعATEX را نداشته باشند مجاز به استفاده از علامت اتحادیه اروپا (CE ) نخواهند بود و در نتیجه قابل عرضه در بازار صنعتی اروپا نمی باشند.
طیق دستورالعمل ATEX برای تجهیزات Zone 0 و Zone 1 سازمانهای تائید کننده موظفند نه تنها تجهیزات مربوطه را مورد بررسی و آزمایش قرار دهند بلکه می باید نحوه تولید تجهیزات را نیز تحت نظر داشته باشند. چنین نظارتی برای تجهیزات Zone 2 اجباری نمی باشد.
علامت گذاری تجهیزاتی که طبق دستورالعمل ATEX ساخته و آزمایش می شوند همان علامت های تعیین شده توسط CENELEC بعلاوه پیشوندهایی می باشند که Zone و نوع مواد قابل اشتعال را نیز نشان می دهند. Zone ها با اعداد 1 ، 2 و 3 و مواد قابل اشتعال با حرف G برای گازها و حرف D برای غبارهای قابل اشتعال نشان داده می شوند.
مثلا" دستگاهی که بر حسب استانداردهای CENELEC با علامت EExd IIA T3 علامت گذاری شده در صورت مطابقت با دستورالعمل ATEX بصورت II 2 G EExd IIA T3 علامت گذاری می شود.علامت II به معنای فضاهای صنعتی روزمینی است که در علامت گذاری CENELEC منعکس است (علامت I به معنی فضاهای زیرزمینی یا معادن می باشد).
عدد 2 به معنی Zone 1 می باشد( Zone 2=3 Zone 1=2 Zone 0=1 )
حرف G به معنی وجود گازهای قابل اشتعال است (گازهای قابل اشتعال = G و غبارهای قابل اشتعال = D )
با توجه به توضیحات فوق الذکر از اول جولای 2003 (11 تیر ماه 1382 ) بمنظور اطمینان از کیفیت تجهیزات مناسب برای فضاهای طبقه بندی شده می توان از سازنده تجهیزات گواهی ATEX درخواست نمود. این گواهی می تواند توسط سازمانهای فوق الذکر در اتحادیه اروپا و یا هر یک از سازمانهای تائید کننده تجهیزات که طبق دستورالعمل ATEX با عنوانBodies Notified نامگذاری شده اند، صادر گردد. توجه شود که درخواست گواهی ATEX بدین معنی است که تجهیزات می باید مطابق با استانداردهای اتحادیه اروپا ساخته شوند.
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
